Jiske Griffioen won in haar loopbaan 49 enkelspeltitels, waaronder drie Grand Slams. Bij de Paralympische Spelen in Rio de Janeiro won ze een gouden medaille in zowel het enkel- als dubbelspel. In 2017 sloot ze verzadigd haar succesvolle carrière af, maar nu is ze terug. De kantoorbaan deed haar steeds meer verlangen naar de tennisbaan. ‘Ik heb het gemist om naar de toernooien toe te werken.’
De beslissing om haar rackets aan de wilgen te hangen voelde drie jaar geleden voor Griffioen goed. Ze had immers bijna alles al een keer gewonnen en was de nummer één van de wereld geworden. ‘Ik vond het moeilijk om nieuwe doelen te stellen. Daarnaast worstelde ik met de gedachte dat iedereen in het leven door was gegaan. Anderen hadden op maatschappelijk en persoonlijk vlak dingen opgebouwd waar ik nog aan moest beginnen. Het was dus een combinatie van factoren wat me deed besluiten om te stoppen.’
Griffioen ging aan de slag bij Fonds Gehandicaptensport, maar de kriebels in de buik die de spanning voor een belangrijke wedstrijd met zich meebrengen bleken door niets anders te vervangen. ‘Ik heb anderhalf jaar op kantoor gewerkt. Het enige waar ik een soortgelijk gevoel van wedstrijdspanning kreeg, was toen ik in korte tijd een groot evenement uit de grond moest stampen. Maar verder op kantoor heb ik het gevoel dat alles een beetje voort kabbelt en dat is niet een situatie waar ik mij prettig bij voel. Ik zoek toch die spanning.’
Een terugkeer als profsporter was desalniettemin geen uitgemaakte zaak voor de 35-jarige Woerdense. ‘Toen ik weer een balletje begon te slaan en af en toe bij de tennisbond mee ging sparren heb ik steeds gezegd dat ik nooit meer fulltime zou gaan tennissen. Daar was ik echt van overtuigd. Maar aan het begin van het jaar ben ik meegegaan naar Australië en toen kwamen de twijfels. Mijn baan op kantoor was destijds niet mijn droombaan. Daarnaast coachte ik enkele talenten en kriebelde het als speler toch ook weer. Toen heb ik besloten dat als ik mijn tenniscarrière nog een kans wil geven ik het nu moet doen en niet nog vijf jaar wachten. Ik wil nog één keer weten wat er in het vat zit.’
Griffioen is drie jaar ouder dan toen ze op 32-jarige leeftijd stopte. De afgelopen periode heeft ze veel geleerd en kunnen reflecteren. In het tweede deel van haar tenniscarrière zullen de oogkleppen minder strak als in deel 1 worden aangetrokken. ‘Vroeger moest alles wijken voor tennis. Dat ga ik dit keer anders doen. Ik zit bijvoorbeeld in de Nederlandse Sportraad, die het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van advies voorziet. Vergaderen doen we één á twee keer per week. Ik merk dat ik het fijn vind om afleiding te hebben van het tennis. Dus als ik nu wat leuks wil doen, een clinic geven of met jeugd de baan op gaan dan sta ik daar meer voor open dan vroeger. Een tijdje heb ik de talentengroep op het NTC getraind. Dat was heel leuk om te doen en daar werd mijn eigen spel ook nog eens beter van.’
De timing van haar comeback liep samen met de uitbraak van het coronavirus. Griffioen stond in april op het punt om naar Zuid-Korea te vertrekken voor haar eerste toernooi, toen deze en veel andere evenementen werden geannuleerd. ‘Elke keer dat de stip aan de horizon werd verlegd vond ik dat mentaal best zwaar. Ik had net heel mijn leven omgegooid en plotsklaps waren er geen toernooien meer. Een goede vriend wees mij er toen op dat als ik mijn oude baan nog had gehad, dat ik dan alleen maar thuis had gewerkt. Dat vooruitzicht zou ik nog erger hebben gevonden dus dat hielp me wel. Ik kan nu in ieder geval elke dag mijn training doen en ben er elke dag uit. Blij ben ik nog steeds met mijn beslissing om terug te keren, maar ik kijk echt uit naar de tijd dat we weer veel toernooien kunnen spelen. Want dat is juist wat ik de laatste jaren heb gemist.’
Het eerste doel van de voormalige nummer één van de wereld is om weer een plaats in de toptien te bemachtigen. Alleen de beste tien spelers op de ranglijst plaatsen zich namelijk voor het hoofdtoernooi van een Grand Slam. En op de grootste podia wordt het geld verdiend. ‘Rolstoeltennis is geen vetpot. Ik heb nu nog voldoende steun om het financieel een tijdje vol te houden. Maar als ik niet aan de Grand Slamtoernooien kan meedoen dan is er weinig te verdienen.’
De Paralympische Spelen, waar Griffioen haar gouden plak in zowel single als dubbel met Aniek van Koot verdedigt, ging dit jaar niet door. Tokio 2020 is doorgeschoven naar augustus volgend jaar. Kwalificatie voor het vierjaarlijkse evenement is voor veel sporters het hoogst haalbare. Toch heeft Griffioen de Paralympische Spelen uit haar hoofd gezet. ‘Voor mij zijn de komende Paralympics geen doel. De tijd om te kwalificeren is, ondanks het jaar uitstel, voor mij te kort. Ik heb met mijzelf afgesproken dat Tokio geen afslag is die ik ga nemen. Ook niet als ik er wel net in zou komen. De komende tijd ga ik proberen veel wedstrijden te spelen en mijn ranking dusdanig te verbeteren dat ik weer in de hoofdtoernooien van de Grand Slams kom.’
Het algehele niveau van rolstoeltennis is de afgelopen jaren omhoog gegaan. De breedte van de sport is groter geworden, doordat spelers uit andere landen zich voegen bij de Nederlandse wereldtop. Of Griffioen beter kan worden dan ze ooit was, is moeilijk in te schatten. ‘In het begin was ik daar wel heel erg mee bezig, maar ik merkte dat dit een lastig uitgangspunt is. Bij hardlopen is het eenvoudig. Je vergelijkt gewoon je tijden, maar bij tennis ligt dat anders. Toch denk ik wel dat er dingen zijn die ik beter kan doen. Bovendien als tegenstandsters sterker worden dan word je gedwongen om zelf ook beter te zijn. Dat is alleen maar goed. Kijk maar hoe Federer en Nadal elkaar beter maken.’
Een grappig, maar aan de andere kant ook sneu incident is dat er ooit een umpire tijdens een partij van Griffioen in slaap viel. ‘Ik weet niet wat hij de vorige avond had gedaan, maar hij vond onze partij kennelijk niet spannend genoeg, haha! Wel vind ik dat rolstoeltennis steeds spectaculairder wordt. Op alle facetten gaan spelers vooruit. Het zijn echte atleten geworden. Het speelniveau gaat omhoog. Zeker in het dubbelspel waar de rally’s langer zijn. Hierdoor wordt het ook interessanter voor het grote publiek. Ik denk dat rolstoeltennis echt populair gaat worden.’
Deze week komt Griffioen in actie op de Nationale Kampioenschappen Rolstoeltennis. In Amstelveen wordt in twee poules gestreden voor een plekje in de halve finale. Diede de Groot heeft zich geblesseerd terug moeten trekken. Lizzy de Greef en Félice Lentze zijn de andere speelsters in de groep van Griffioen.
Aniek van Koot, Michaela Spaanstra, Wendi Schutte en Kelly van der Ven zijn de speelsters in Groep B.
Klik hiier voor meer informatie, planning en uitslagen over de NK Rolstoeltennis 2020.